Վարիկոզ հիվանդություն. պատճառներ, ախտանիշներ և կանխարգելում
Նյութը պատրաստվել է անոթային վիրաբույժ Հայկ Հովսեփյանի համատեղ։
Վարիկոզը, կամ վարիկոզ երակների լայնացումը, մի հիվանդություն է, որը բնորոշվում է մակերեսային երակների լայնացմամբ և դեֆորմացիայով, հատկապես ոտքերի շրջանում։ Այս հիվանդությունն առավել հաճախ հանդիպում է կանանց և տարեց մարդկանց մոտ, բայց այն կարող է զարգանալ ցանկացած տարիքում, ինչպես նաև տղամարդկանց մոտ։
Ինչպես է զարգանում վարիկոզը
Վարիկոզ հիվանդության դեպքում երակների ներսում առկա փականները թուլանում են, ինչը խոչընդոտում է արյան ճիշտ հոսքին։ Երակների փականները սովորաբար օգնում են արյան հոսքը կարգավորել դեպի սիրտ՝ պայքարելով գրավիտացիայի դեմ։ Սակայն, երբ այդ փականները թուլանում են կամ վնասվում, արյունը սկսում է վերադառնալ և կուտակվել երակներում, ինչի հետևանքով դրանք լայնանում են և կորցնում իրենց առաձգականությունը։
Պատճառները
Վարիկոզի առաջացման պատճառները տարբեր են, և հիվանդությունը հաճախ զարգանում է այն մարդկանց մոտ, ովքեր ունեն հետևյալ ռիսկային գործոնները․
- Ժառանգականություն։ Եթե ընտանիքում եղել են վարիկոզի դեպքեր, հիվանդության առաջացման հավանականությունը մեծանում է։
- Տարիք։ Տարիքի հետ մեր երակներն ավելի են կորցնում իրենց առաձգականությունը։
- Կանգնած կամ նստած աշխատելիս։ Մարդիկ, որոնք երկար ժամանակ անցկացնում են կանգնած կամ նստած վիճակում (օրինակ, գրասենյակային աշխատակիցներ, ուսուցիչներ), ունեն վարիկոզի զարգացման բարձր ռիսկ։
- Ավելորդ քաշ։ Մարմնի ավելորդ զանգվածը մեծացնում է ոտքերի վրա ճնշումը և դժվարացնում է արյան նորմալ հոսքը։
- Հղիություն։ Հղիության ընթացքում մարմնում տեղի են ունենում հորմոնալ փոփոխություններ, ինչն էլ կարող է ազդել երակների վրա։
- Ֆիզիկական ակտիվության պակաս։ Չափազանց նստակյաց կյանքը նվազեցնում է արյան շրջանառությունը, ինչը կարող է նպաստել վարիկոզի զարգացմանը։
Ախտանիշները
Վարիկոզի հիմնական ախտանիշները հետևյալներն են․
Երակների ուռածություն և տեսանելիություն։ Երակներն ավելի շատ են երևում մաշկի տակ, հաճախ կապույտ կամ մուգ կարմիր գույնով։
Ցավ ու ծանրություն ոտքերում։ Բազմաթիվ մարդիկ վարիկոզի ժամանակ զգում են ծանրություն կամ տհաճ ցավ ոտքերում, հատկապես օրվա վերջում։
Ոտքերի այտուցվածություն։ Հաճախ ոտքերը և կոճերը այտուցվում են, ինչը կարող է առաջացնել անհարմարություն։
Մաշկի փոփոխություններ։ Ժամանակի ընթացքում մաշկը կարող է դառնալ չոր, կոպիտ կամ գույնափոխված։
Հիվանդության առաջխաղացման դեպքում կարող են զարգանալ բարդություններ, ինչպիսիք են երակների բորբոքումը, խոցերը կամ արյունահոսությունը։
Կանխարգելում և բուժում
Վարիկոզ հիվանդության կանխարգելման համար անհրաժեշտ է հետևել որոշ կանոնների․
- Ֆիզիկական ակտիվություն։ Առողջ շրջանառության համար կարևոր է կանոնավոր մարզվել։ Ոտքերի համար օգտակար են քայլելը, լողը, ինչպես նաև յոգան։
- Կշռի վերահսկում։ Ավելորդ քաշը մեծացնում է երակների ծանրաբեռնվածությունը, այդ պատճառով ցանկալի է պահել մարմնի առողջ քաշ։
- Հագուստի ընտրություն։ Խուսափեք չափազանց սեղմ հագուստից, որը կարող է խոչընդոտել արյան հոսքը։
- Ոտքերի դիրքի փոփոխություն։ Եթե երկար ժամանակ նստած եք, պարբերաբար փոխեք ոտքերի դիրքը և մի փոքր շարժվեք։
Բուժման տարբերակները
Վարիկոզ հիվանդության բուժումը կախված է հիվանդության ծանրությունից։ Սկզբնական փուլերում կարող են օգնել կոմպրեսիոն գուլպաները, որոնք օգնում են բարելավել արյան հոսքը։ Ավելի լուրջ դեպքերում բժիշկները կարող են առաջարկել հետևյալ բուժման մեթոդները․
Սկլերոթերապիա։ Այս մեթոդը ներառում է հատուկ նյութի ներարկում վարիկոզ երակի մեջ, որը փակում է երակը։
Լազերային թերապիա։ Օգտագործվում է վարիկոզ երակները փակելու համար։
Վիրահատություն։ Ծայրահեղ դեպքերում անհրաժեշտ է վիրահատական միջամտություն՝ վնասված երակները հեռացնելու կամ վերականգնելու համար։
Ամփոփում
Վարիկոզը շատ տարածված հիվանդություն է, սակայն այն կարելի է արդյունավետորեն կառավարել և կանխարգելել։ Կենսակերպի փոփոխությունները, ֆիզիկական ակտիվությունը և ժամանակին բժշկական խորհրդատվությունը կարող են օգնել խուսափել հիվանդության զարգացումից և բարելավել կյանքը։
Ամրագրեք Ձեր այցը բժիշկ Հայկ Հովսեփյանի մոտ՝ ներբեռնելով Doctor Yan հավելվածը։