Առողջություն

11 hours ago

Ինֆարկտի առաջին նշանները․ երբ հուրաքանչյուր րոպեն էական է

Նյութը պատրաստվել է սրտաբան Արտավազդ Վարաժյանի հետ համատեղ։

Սրտաբանի տեսանկյունից

Սրտամկանի ինֆարկտը շարունակում է մնալ աշխարհում մահացության առաջատար պատճառներից մեկը։ Չնայած ժամանակակից բժշկության մեծ առաջընթացին՝ ինֆարկտի ելքը շատ հաճախ կախված է ո՛չ միայն բուժման որակից, այլ այն բանից, թե որքան շուտ է մարդը ճանաչում առաջին նշանները և դիմում բժշկական օգնության։

Իմ պրակտիկայում ցավոք հաճախ հանդիպում են դեպքեր, երբ պացիենտները ժամերով կամ նույնիսկ օրերով անտեսել են նախանշանները՝ դրանք վերագրելով «ստամոքսի ցավի», «նյարդային լարվածության» կամ «մկանային ձգման»։ Այդ ուշացումը կարող է վճռորոշ լինել։

Այս հոդվածի նպատակն է պարզ և հստակ ներկայացնել՝

Ի՞նչ է սրտամկանի ինֆարկտը

Սրտամկանի ինֆարկտը զարգանում է այն դեպքում, երբ սրտամկանն արյունով սնուցող պսակաձև զարկերակներից մեկը (կամ մի քանիսը) հանկարծակի խցանվում է։ Արդյունքում սրտամկանի տվյալ հատվածը մնում է առանց թթվածնի և սննդանյութերի, և եթե արյան հոսքը արագ չվերականգնվի, այդ հյուսվածքը սկսում է մեռուկանալ։

Խցանման ամենատարածված պատճառը պսակաձև զարկերակի պատին գոյացած աթերոսկլերոտիկ վահանիկի պատռումն է և դրա վրա թրոմբի ձևավորումը։

Կարևոր է հասկանալ՝ դեպքերի մեծ մասում ինֆարկտը հանկարծակի պատահող «կատաստրոֆա» չէ, այն սովորաբար երկար տարիների ընթացքում զարգացող սրտանոթային հիվանդության արդյունք է և պրոֆիլակտիկ ստուգումները կարող են կանխել այն։

Ինֆարկտի դասական առաջին նշանը՝ հետկրծոսկրային ցավ

Ամենահաճախ հանդիպող և ամենահայտնի նշանը հետկրծոսկրային ցավն է, որին բնութագրական է՝

Շատ պացիենտներ նկարագրում են այն որպես «անհարմարություն», ոչ թե ցավ, ինչն էլ հաճախ մոլորեցնում է։

Ցավի ճառագայթումը՝ կարևոր ազդանշան

Ինֆարկտի դեպքում ցավը հաճախ ճառագայթում է դեպի․

Այս տարածվող ցավը կարևոր տարբերակիչ նշան է, որը օգնում է տարբերել սրտային ցավը այլ պատճառներից։

Ոչ դասական, բայց վտանգավոր ախտանիշներ

Բոլոր ինֆարկտները չեն սկսվում կրծքավանդակի ցավով։ Հատկապես կանանց, տարեցների և շաքարային դիաբետ ունեցող մարդկանց մոտ նշանները կարող են լինել ոչ տիպիկ։

Դրանք կարող են ներառել․

Շատ պացիենտներ ասում են․ «չէր ցավում, բայց զգում էի, որ ինչ-որ բան շատ սխալ է»։ Սա կարևոր դիտարկում է։

Կանանց մոտ սրտամկանի ինֆարկտի նշանների առանձնահատկությունները

Կանանց մոտ սրտամկանի ինֆարկտը հաճախ ավելի դժվար է ճանաչելը։ Կրծքավանդակի ցավը կարող է լինել թեթև կամ ընդհանրապես բացակայել։

Ավելի հաճախ հանդիպում են․

Այդ պատճառով կանանց մոտ սրտամկանի ինֆարկտը երբեմն սխալմամբ ընդունվում է որպես ստամոքսաղիքային կամ նյարդաբանական խնդիր։

Երբ է պետք անհապաղ շտապ օգնություն կանչել

Եթե առկա է հետևյալներից որևէ մեկը և այն տևում է ավելի քան 10–15 րոպե՝ պետք է անհապաղ զանգել 1-03՝ Շտապ Օգնություն։

Չպետք է սպասել, որ «անցնի» կամ փորձել ինքնուրույն հասնել հիվանդանոց։ Ճանապարհին վիճակը կարող է կտրուկ վատանալ։

Ինչու՞ է ժամանակը որոշիչ

Սրտաբանության մեջ կա պարզ սկզբունք՝ «ժամանակը սրտամկան է»։ Պսակաձև զարկերակը փակվելուց հետո յուրաքանչյուր րոպե ուշացում նշանակում է սրտամկանի մկանաթելերի ավելի մեծ քանակի կորուստ։

Վաղ ժամերին սկսված բուժումը կարող է․

Ժամանակակից միջամտական սրտաբանությունը հնարավորություն է տալիս բացել խցանված զարկերակը, սակայն դա արդյունավետ է միայն այն դեպքում, երբ պացիենտը ժամանակին է հասնում բժշկի մոտ։

Ովքե՞ր են բարձր ռիսկի խմբում

Ինֆարկտի զարգացման ռիսկը բարձր է հետևյալ մարդկանց մոտ․

Այս խմբերի ներկայացուցիչները պետք է հատկապես ուշադիր լինեն իրենց զգացողությունների նկատմամբ։

Ամփոփում սրտաբանից

Սրտամկանի ինֆարկտը միշտ չէ, որ գալիս է աղմուկով։ Երբեմն այն սկսվում է շատ «հանգիստ», բայց դրա հետևանքները կարող են լինել անդառնալի։

Իմ խորհուրդը պացիենտներին պարզ է․
եթե կասկած ունեք՝ ավելի լավ է դիմել և պարզել, որ ինֆարկտ չէր, քան ուշանալ և կորցնել թանկ ժամանակը։

Սիրտը սխալներ չի ներում, բայց ժամանակին օգնությունը կարող է փրկել կյանքը։

Ամրագրեք Ձեր այցը սրտաբան Արտավազդ Վարաժյանի մոտ Doctro Yan հավելվածով կամ doctoryan.am կայքում՝ առանց զանգի։

ԿԻՍՎԵԼ՝