Ծնկահոդի արթրոսկոպիկ միջամտություն. ինչ է պետք իմանալ պացիենտին

Նյութը պատրաստվել է վնասվածքաբան-օրթոպեդ, սպորտային վնասվածքաբան, արթրոսկոպիստ Գրիգոր Ավետյանի հետ համատեղ։

Ծնկահոդի ցավերն ու շարժունակության սահմանափակումները կարող են էապես վատացնել մարդու կյանքի որակը՝ խանգարելով ինչպես առօրյա ակտիվությանը, այնպես էլ սպորտային գործունեությանը։ Ժամանակակից բժշկության մեջ լայնորեն կիրառվող մեթոդներից մեկը, որը թույլ է տալիս և՛ ախտորոշել, և՛ բուժել մի շարք խնդիրներ՝ դա արթրոսկոպիկ միջամտությունն է։

Ի՞նչ է արթրոսկոպիան

Արթրոսկոպիան մինիմալ ինվազիվ վիրահատական մեթոդ է, որի ընթացքում ծնկահոդը զննվում և անհրաժեշտության դեպքում նաև բուժվում է փոքր կտրվածքի միջոցով ներմուծվող հատուկ գործիքի՝ արթրոսկոպի օգնությամբ։ Արթրոսկոպն ունի տեսախցիկ, որի նկարած պատկերները բարձր հստակությամբ երևում են մոնիտորի վրա։ Սա թույլ է տալիս վիրաբույժին մանրակրկիտ տեսնել հոդի ներքին կառուցվածքը՝ առանց մեծ կտրվածքներ կատարելու։

Ցուցումներ՝ երբ է պետք արթրոսկոպիա

Արթրոսկոպիկ միջամտությունը խորհուրդ է տրվում, երբ՝

• Կասկածվում է մենիսկի վնասում (ճաք, պատռվածք)
  
• Ախտորոշվում է խաչաձև կապանների վնասում
  
• Կա հոդի ներսում «ազատ մարմինների» (ոսկրային կամ աճառային մասնիկներ) կուտակում
  
• Ապակողմնորոշող քրոնիկ ցավ կամ ուռածություն, երբ ուլտրաձայնային և ՄՌՏ հետազոտությունները բավարար չեն
  
• Ունեք արթրիտ կամ օստեոխոնդրոզ խնդիրներ
  
• Առկա է հոդի շարժման սահմանափակում
  

Հակացուցումներ

Չնայած արթրոսկոպիան համարվում է անվտանգ և քիչ ինվազիվ, որոշ դեպքերում այն խորհուրդ չի տրվում՝

• Բորբոքված կամ թարախային արտադրությամբ հոդի դեպքում
  
• Ծանր սրտանոթային կամ շնչառական հիվանդություններ ունեցող պացիենտներին
  
• Երբ հոդի կառուցվածքային փոփոխությունները թույլ չեն տալիս կատարել մանևրումներ արթրոսկոպով
  
• Կանացի հղիության որոշ փուլերում, եթե ռիսկը գերազանցում է օգուտը
  

Ինչպես պատրաստվել արթրոսկոպիկ միջամտությանը

Վիրահատությունից առաջ պացիենտը պետք է՝

• Անցնի արյան լաբորատոր և ծնկահոդի պատկերային հետազոտություններ՝ (Ռենտգեն, ՈՒՁՀ, ՄՌՏ)
  
• Տեղեկացնի բժշկին ընդունվող բոլոր դեղամիջոցների մասին
  
• Վիրահատությունից առաջ որոշ դեղեր՝ (օրինակ՝ արյան մակարդելիությունը նվազեցնող), պետք է դադարեցնել
  
• Սովորաբար անհրաժեշտ է ոչինչ չուտել վիրահատությունից 6-8 ժամ առաջ
  
• Բժիշկը կարող է խորհուրդ տալ կիրառել հատուկ ամրակներ կամ այլ հարմարանքներ՝ վերականգնման նպատակով։
  

Միջամտության ընթացքը

Ծնկահոդի արթրոսկոպիան կատարվում է ընդհանուր, ողնաշարային կամ տեղային անզգայացման տակ։ Վիրաբույժը կատարում է 2-3 միլիմետր երկարությամբ կտրվածքներ՝ մեկից ներմուծվում է արթրոսկոպը, մյուսներից՝ գործիքները։ Դիտարկման ընթացքում բժիշկը գնահատում է հոդի վիճակը, կատարում անհրաժեշտ բուժական միջամտությունը՝ օրինակ մենիսկի հեռացում կամ կարում, կապանների վերականգնում և այլն։ Միջամտությունը սովորաբար տևում է 30-90 րոպե։

Վերականգնում և խնամք

Վիրահատությունից հետո պացիենտը սովորաբար դուրս է գրվում նույն օրը կամ հաջորդ օրը։ Վերականգման փուլում կարևոր է՝

• Պահպանել հանգիստ և բարձր դիրքում պահել վիրահատված ոտքը
  
• Կիրառել սառը փաթեթներ՝ ուռածությունն ու ցավը նվազեցնելու համար
  
• Խուսափել ծանրաբեռնվածությունից՝ առաջին օրերին քայլել կիրառելով բժշկի կողմից նշանակված հարմարանքները
  
• Ընդունել նշանակված ցավազրկող և հակաբորբոքային դեղամիջոցները
  
• Սկսել ֆիզիոթերապիա բժշկի ցուցումով՝ 3-7 օրվա ընթացքում
  
• Կրել կոմպրեսիոն կապ կամ ծնկապահ՝ հոդը կայուն պահելու համար
  

Վերականգնման տևողությունը կախված է միջամտության ծավալից՝ պարզ դեպքերում 1-2 շաբաթ, իսկ կապանների վերականգնման համար՝ մինչև 2-3 ամիս։

Հնարավոր բարդություններ

Չնայած արթրոսկոպիան համարվում է շատ անվտանգ մեթոդ, ինչպես ցանկացած վիրահատության դեպքում, այստեղ ևս կարող են առաջանալ բարդություններ՝

• Բորբոքում
  
• Արյունահոսություն կամ հեմատոմա
  
• Հոդի կարկամություն
  
• Երկարատև ցավ
  

Սակայն այս բարդությունների հավանականությունը շատ ցածր է, հատկապես, եթե պացիենտը հետևում է բժշկի ցուցումներին։

Ե՞րբ դիմել բժշկի

Եթե վիրահատությունից հետո նկատվում է՝

• Ցավի ուժեղացում
  
• Բարձր ջերմություն
  
• Արտահայտված կարմրություն կամ այտուց
  
• Հոդի շարժման կտրուկ սահմանափակում
  
• Վիրակապի արյունոտում
  

անհապաղ դիմեք բժշկին։

Ամրագրեք ձեր այցը վնասվածքաբան-օրթոպեդ, սպորտային վնասվածքաբան, արթրոսկոպիստ Գրիգոր Ավետյանի մոտ Doctor Yan հավելվածով կամ Doctoryan.am կայքում՝ առանց զանգերի։

Ամփոփում

Ծնկահոդի արթրոսկոպիկ վիրահատությունը ժամանակակից, արդյունավետ և քիչ տրավմատիկ լուծում է՝ հոդային բազմաթիվ խնդիրների դեպքում։ Եթե ունեք երկարատև ցավեր, սահմանափակ շարժումներ կամ վնասվածքներից հետո չվերականգնվող խնդիրներ, արժե խորհրդակցել օրթոպեդի հետ՝ գնահատելու նման միջամտության անհրաժեշտությունը։ Ժամանակին իրականացված արթրոսկոպիան կարող է վերադարձնել Ձեր շարժունակությունն ու բարելավել կյանքի որակը։